Wat is een multifocale bril?
Een multifocale bril kan drie verschillende gedeeltes hebben: één voor dichtbij, één voor middellange afstand en één voor veraf. De multifocale lens bevat ongeveer 30 tot 40 verschillende sterktes, die perfect op jouw ogen zijn afgestemd. Hierdoor zie je zowel op korte afstanden, middellange afstanden en lange afstanden scherp.
De multifocale bril is zowat de meest gekozen optie voor mensen die een ‘plus’ correctie hebben: zij zien zowel wazig voor veraf als voor dichtbij. Een multifocale bril zorgt er dan voor dat je niet de hele tijd moet wisselen van bril.
Multifocale brillen bieden tal van voordelen in uiteenlopende situaties. Zo is het grote voordeel dat je je bril niet zal hoeven wisselen om scherp te kunnen zien en kan je optimaal gebruik maken van de verschillende sterktes van de multifocale glazen.
Bovendien hebben multifocale brillen een geleidelijke overgang tussen het verte- en dichtbijgedeelte. Daardoor heb je geen last van beeldsprongen. Bovendien vinden veel dragers een multifocale bril mooier dan een gewone bril.
Je kunt bijvoorbeeld in jouw auto het verkeer in de gaten houden en tegelijkertijd de GPS lezen. Of je kan met een multifocale bril in een oogwenk overschakelen naar het lezen van de prijskaartjes in de winkel.
Er zijn veel voordelen aan multifocale en varifocale glazen maar de beste manier om erachter te komen is door het zelf te ervaren. De meeste opticiens geven bij deze glazen ook een gratis garantie: je kan 1 of 2 maand deze bril testen. Als je deze glazen toch niet verdraagt dan zal je opticien deze meestal inwisselen tegen gewone glazen voor veraf of voor dichtbij.Multifocale brillenglazen
Er bestaan verschillende mogelijkheden om scherp te zien voor veraf én dichtbij, elk met hun eigen voor- en nadelen: zowel een multifocale bril, multifocale lenzen als een operatie met multifocale implantlenzen zijn een ideale oplossing.
Multifocale brilglazen (ofwel overvloeiglazen, progressieve brillenglazen) zorgen voor een brilcorrectie die “overvloeit” van de vertecorrectie bovenaan de bril naar de leescorrectie onderaan de bril.
Een progressief glas, overvloei glas of multifocaal glas heeft optische zones in de vorm van een zandloper: in het bovenste gedeelte is er een brede zone, dat zorgt voor een goed zicht van veraf, deze vloeit voort in een tussenzone die nauwer is, om weer te verbreden in het leesgedeelte.
Buiten deze optische zones treden er optische aberraties op: aan de zijkant is het zicht dus troebel. Deze zijn de zogeheten perifere gebieden.
Deze figuur illustreert de verschillende sterktes (zones) van progressieve glazen, met het vertezicht in het bovenste deel en het leesgedeelte in het onderste gedeelte. Aan de zijkant treden vervormingen op.
De optische kwaliteit van een multifocaal brillenglas vereist een bepaalde hoogte om zowel het bijziende deel als het deel voor verziendheid van het glas voldoende ruimte te geven.
Het toont het effect van zo een multifocale brilglazen als je door het verte-segment kijkt: veraf is alles scherp, maar onderaan in het leesgedeelte zal het dus troebel zijn. Bij het trappen lopen kijk je dus best door het bovenste gedeelte, omdat de trappen in het leesgedeelte wazig zal lijken.
De groottes en verhoudingen van deze verschillende gedeeltes worden bepaald in overleg met opticiens: bij veel PC werk kan bijvoorbeeld gekozen worden om het tussengedeelte van het brillenglas breder te maken voor een meer comfortabel zicht.
Het is dan ook noodzakelijk goed met de opticien te overleggen waarvoor je jouw multifocale bril zoal zal gebruiken.
Wanneer moet je een multifocale bril overwegen?
Een multifocale bril helpt mensen met gezichtsstoornissen en presbyopie (ook wel ouderdomsverziendheid genoemd) een scherp zicht te hebben. Als je zowel veraf als dichtbij scherp wilt kunnen zien met één bril, dan is dit de bril voor jou.
Maar het is verstandig om rekening te houden met jouw specifieke zichtproblemen wanneer je overweegt al dan niet een multifocale bril te dragen.
Naarmate je ouder wordt, veranderen je ogen. Dit gebeurt bij iedereen op zijn eigen tempo. Veel mensen hebben al vroeg last van bijziendheid of verziendheid. Presbyopie of ouderdomsverziendheid ontstaat meestal pas vanaf 40-jarige leeftijd.
Het is tijd om een progressieve bril te overwegen wanneer je moeite begint te krijgen met kleine lettertjes, je smartphone verder van jou af houdt en dingen van dichtbij en in de verte troebel ziet.
Waar moet je op letten bij het dragen van een multifocale bril?
Afstand is belangrijk. De bril heeft voor elke tussenafstand een zone die scherp is, en het is dan ook een leerproces om hiermee om te gaan.
Voor de PC bijvoorbeeld is het nuttig om het scherm wat lager te plaatsen, omdat het gedeelte voor middellange afstand ook wat lager ingeslepen is.
Beweeg met het hoofd. Bij de randgebieden van de glazen kun je vertekening ervaren, daarom is het beter om met het hoofd mee te draaien om iets scherp te zien, dan met de ogen rond te kijken. Ook dit is een kwestie van gewenning.
Lees met voldoende licht. Leescomfort gaat er duidelijk op vooruit als je je tekst goed verlicht.
De nadelen van multifocale brillen
Bij tussenzicht moet je een goede houding aanhouden. Als je het grootste deel van jouw tijd achter een computer zit, zoek dan de juiste houding en houd die aan – die kan het verschil maken tussen pijn of hoofdpijn (en rugpijn) en meer efficiëntie.
Een enkelvoudige bril met slechts één zone vereist minder gewenning dan een multifocale bril. Je zou enkele weken geduld moeten uitoefenen eerder dat je went aan een multifocale bril.
Omdat de fabrikanten van multifocale brillenglazen erin geslaagd zijn hun producten zo goed te maken, zoeken ze nu naar andere manieren om ze te verbeteren. En één manier is het optimaliseren van coatings en ontspiegelingen.
Hoeveel kost een multifocale bril gemiddeld?
Een multifocale bril lijkt misschien duurder, maar dat is het niet! Bekijk het zo: je hoeft geen twee brillen (een leesbril en een vertebril) te kopen om op beide afstanden scherp te kunnen zien – je hebt er maar één nodig.
Je kunt al multifocale glazen vinden voor ongeveer 250 euro. Maar, je levert echter zeker de kwaliteit in door de glazen te kopen. Dit is een basis bril. Het beeld bij gewoon voorruit kijken is perfect, maar alles buiten die focus is vaag.
Wij raden je altijd glazen aan die perfect passen bij je behoeften (zoals werk, type ogen, dioptrie, montuur…). Overweeg dus zorgvuldig alle aanbiedingen van je opticien.
Het aantal bewerkingen dat je multifocale en varifocale glazen ondergaan, bepaalt de prijs. Goedkope brilglazen kunnen mogelijks niet goed in elkaar overlopen en hebben hoogstwaarschijnlijk weinig bewerkingen ondergaan.
Als je wilt bepalen welke de juiste bril is, kan je het beste een uitgebreide oogmeting laten doen. Een aangepaste multifocale bril kan je een grote mate van vrijheid geven, zodat je kunt lezen, schrijven en veilig autorijden.
Sinds enige tijd is er geen standaard montuur of één glas van multifocale brillen die aan de behoeften van alle brildragers kan voldoen.
Wanneer je multifocale glazen kiest, heeft jouw profiel een belangrijke invloed op de keuze. Als je vaak autorijdt, elke dag de krant leest en de hele dag achter de computer zit, kan je beter kiezen voor multifocale glazen op maat gemaakt.
Wat is het verschil tussen een multifocale bril en een bifocale bril?
Bifocale en multifocale of progressieve glazen zijn beide soorten brillen met meerdere sterktes. Het verschil tussen multifocale glazen en bifocale brillenglazen is de manier waarop elke sterkte in elkaar overgaan.
De multifocale variant wordt geleidelijk versterkt, met een tussenliggende sterkte.
Wanneer je door de glazen van een bifocale bril kijkt, zie je een soort halve maanvorm in het onderste deel van elk glas. Hier worden de twee sterktes namelijk op een harde manier verwerkt, zonder overgang.
Een nadeel van zo’n bril is dat de multifocale glazen er een beetje vreemd uitzien en het je ogen een minder helder zicht geeft.
De perfecte bril voor achter de computer
Een multifocale bril kan nuttig zijn voor als je regelmatig aan de computer werkt.
Heb je vaker last van hoofdpijn of vermoeide ogen als je achter de computer zit? Het probleem zou je gewone bril kunnen zijn. De afstand tussen je ogen en jouw computerscherm is ongeveer gemiddeld, waardoor je ogen moeite moeten doen voor een scherp zicht.
Hoe lang duurt het om te wennen van een multifocale bril?
Wanneer je voor het eerst multifocale glazen gebruikt, kan het even wennen zijn omdat je ogen en hersenen zich moeten aanpassen. Draag het nieuwe montuur regelmatig om sneller te wennen en te genieten van scherp zicht.
De meeste mensen wennen na enkele dagen, maar sommigen kunnen er nooit helemaal aan wennen en kiezen uiteindelijk voor hun oude bril.
Er kunnen verschillende klachten ontstaan tijdens het wennen aan een multifocale bril. Wanneer jij je aanpast aan jouw nieuwe multifocale bril, kun je enkele symptomen ervaren. Hoewel deze niet ernstig zijn, kunnen ze wel vervelend zijn. Veel voorkomende klachten wanneer je voor de eerste keren door een multifocaal bril kijkt zijn onder andere:
- Je ziet vervormingen aan de zijkanten van de multifocale glazen
- Je hebt lichte hoofdpijn
- Je evenwicht bewaren is moeilijker
- Het verkeerd inschatten van tussenafstand en hoogte
- Je voelt je duizelig of draaierig
Misschien ervaar je deze symptomen helemaal niet! Sommige ogen zijn gevoeliger voor de verschillen door multifocale glazen. Na een tijdje je nieuwe multifocale bril gedragen te hebben, zal je er steeds beter aan leren wennen, en zullen je klachten langzaam verdwijnen.
Tips om te wennen aan een multifocale bril
Geef jezelf voldoende tijd
Heb geduld! Het kan vele dagen duren voordat je ogen zullen wennen aan de sterkte van een multifocale bril. Wissel daarom niet naar een andere enkelvoudige bril na één dag, maar probeer het minstens twee weken uit en draag hem zo lang mogelijk.
Elke persoon heeft zijn of haar eigen aanpassingsperiode. Laat je niet ontmoedigen door wat een langdradig proces kan lijken!
Draag je multifocale bril zoveel mogelijk
Een multifocale bril kan voor sommige mensen overweldigend zijn. Om jouw ogen te helpen zich aan de nieuwe sterkte aan te passen, draag de bril het best zo vaak mogelijk en ook zo lang mogelijk.
Als je jouw bril slechts een half uur per keer gebruikt, is het moeilijk voor jouw ogen om eraan te wennen. We raden je aan ook niet te wisselen met jouw andere bril of leesbril bij de aanpassing aan de nieuwe progressieve bril: dit is vermoeiend en vertraagt het gewenningsproces.
Zet de bril niet op het einde van je neus
Met multifocale brillenglazen kun je, net als met een gewone bril, op veel verschillende afstanden goed zien. Ze hebben een onderste gedeelte voor het lezen, zodat je naar beneden kunt kijken en de perfecte sterkte hebt zonder de complete bril op het topje van je neus te zetten zoals bij een leesbril.
Draai je hoofd mee
Multifocale brilglazen hebben een breder gezichtsveld dan een bril met bifocale glazen, maar de zijkanten van de bril kunnen wazig lijken. Kijk dus recht vooruit en draai je hoofd naar links of rechts als je in die gewenste kijkrichting wilt kijken.
Als je leest, buig jouw hoofd dan slechts een beetje naar beneden, zodat je de letters duidelijk door het onderste deel (het leesbril gedeelte) van je bril kunt zien.
Als je een trap oploopt, buig dan jouw hoofd meer naar beneden, zodat je door het bovenste deel van jouw multifocale glazen kijkt. Hierdoor krijg je een duidelijker beeld in de glazen.
Gebruik je bril bij verschillende kijkafstanden
Gebruik je bril voor verschillende activiteiten met verschillende afstanden.
Als je bijvoorbeeld een boek leest, houd je je ogen met ongeveer 30 cm leesafstand van de pagina. Bij het tv kijken, hou je jouw ogen op ongeveer twee meter afstand van het tv-scherm. En als je buiten gaat wandelen, kijk dan zo ver mogelijk.
Terwijl je al deze dingen doet met jouw bril met multifocale glazen op, kun je zien hoe jouw hersenen zich aanpassen aan elke activiteit.
Autorijden met een multifocale bril
Autorijden kan perfect met een multifocale bril. Het bovenste gedeelte gebruik je om op de weg te kijken en in jouw spiegels te kijken. In het midden zie je jouw dashboard of navigatiesysteem. Tot slot draai je jouw hoofd om naar links of rechts te kijken. Zo kun je een minder perfect zicht vermijden.
Hoe lang gaan multifocale brillen mee?
De gemiddelde levensduur van multifocale brillen is 4 tot 5 jaar. Waarom zou je vragen naar een nieuwe bril? Ten eerste is er de esthetische reden: Veel mensen geven gewoon de voorkeur aan oudere of vintage stijlen.
Ten tweede is er een medische reden om een montuur gecombineerd met iets dikkere glazen te kiezen: het gezichtsvermogen verandert met de jaren.
Het is even wennen om je aan te passen aan de glazen van je nieuwe bril. Maar na verloop van tijd zal je merken dat je ogen zich hebben aangepast en dat jouw nieuwe leeszicht je bevalt.
Wij raden je aan zeker na 4 tot 5 jaar bij ons langs te komen voor een oogmeting. Een uitgebreide oogmeting zal je helpen te verzekeren dat jouw bril de juiste focus behoudt.
Kan iedereen een multifocale bril dragen?
Als je een bifocale bril of een multifocale bril nodig hebt, wacht daar dan niet te lang mee. Hoe eerder je een bril gaat dragen, hoe gemakkelijker het is om eraan te wennen.
Als je bijvoorbeeld aan presbyopie (ouderdomsverziendheid) lijdt, kunnen de multifocale brillenglazen een grote redding zijn voor een beter zicht, omdat de correctie voor jouw nabijzicht beperkt zal zijn. De aanpassingsperiode is dan veel gemakkelijker omdat de sterkteverschillen tussen de kijkafstanden nog relatief klein zijn.
En als je eenmaal gewend bent aan multifocale brillen, zal je merken dat jouw zicht aanzienlijk kan verbeteren! Het is net alsof je opnieuw begint – met beter zicht!
Hoe vaak moet ik mijn multifocale bril laten controleren?
Het is aan te raden om multifocale brillen regelmatig te laten controleren, bijvoorbeeld één keer per jaar. Zo kan de opticien controleren of de bril en montuur nog goed is afgestemd op jouw ogen en eventuele correcties doorvoeren.
Waarom kan ik niet wennen aan multifocale bril?
Als je jouw multifocale brillenglazen al twee tot vier weken draagt, nog steeds last hebt van wazig zicht of hoofdpijn, en geen geluk hebt gehad met het aanpassen aan de bril, is het misschien tijd om met je opticien te praten.
Jouw opticien bekijkt de pasvorm van je bril. Is de pasvorm goed, dan zal hij of zij vragen of er nog andere factoren zijn die kunnen bijdragen aan jouw ongemak. Hij of zij kan ook voorstellen een ander type multifocaal brillenglas te proberen om te zien of dat verschil maakt.
Welke alternatieven zijn er als ik niet kan wennen aan een multifocale bril?
Voel je je toch ongemakkelijk bij het dragen van multifocale glazen of zoek je een ander alternatief? Je kan kiezen voor multifocale contactlenzen. Dit zijn lenzen met meerdere sterktes en uitkijkpunten.
De multifocale lenzen passen zich aan om er vervolgens voor te zorgen dat je ver en dichtbij scherp ziet.
Ook kun je kiezen voor multifocale implantlenzen. De procedure om een lens te implanteren lijkt sterk op een cataractoperatie: Er wordt een kleine insnede (2,2 mm) in het oog gemaakt, en een kunstlens vervangt de huidige lens. Maak gerust een afspraak met onze specialist om de mogelijkheden voor jou te bespreken.
Oogchirurg in Oogkliniek Brugge, Laser Vision Clinics en AZ Zeno
specialist in ogen laseren & cataract operaties.